Nature


Main page | Jari's writings | Other languages

This is a machine translation made by Google Translate and has not been checked. There may be errors in the text.

   On the right, there are more links to translations made by Google Translate.

   In addition, you can read other articles in your own language when you go to my English website (Jari's writings), select an article there and transfer its web address to Google Translate (https://translate.google.com/?sl=en&tl=fi&op=websites).

                                                            

 

 

Telewisɔn ka porogaramu "Dinosaure Apocalypse ".

 

 

Telewisɔn ka diɲɛlatigɛ porogaramu bɛ kuma tsunamiba kan cogo min na ni dinɔsɔsiw halakili ye, a jɛlen don ko o ye Sanjiba ye min kofɔlen bɛ Bibulu kɔnɔ, o kalan

                                                           

A kɛra cogo o cogo, n ye porogaramu fila ye telewisɔn na min tɔgɔ ye ko Dinosaur Apocalypse (Dinosaur Apocalypset., BBC/PBS/France Télévisions, Iso-Britannia, 2022.). A nana ni dannaya ye min tun bɛ mɔgɔw bɛɛ la ko dinɔsɔsiw sara tununni na a bɛ san miliyɔn 65 ɲɔgɔn bɔ, waati min bɛ wele ko Kɛrɛtase waati laban na. O sababu y’a Jira ko ‘fɛnɲɛnɛma dɔ min ye dugukolo Minɛ k’a Kɛ sababu ye ka dinɔsɔsiw halaki.

     I hakili tora mun na o porogramu ko la? N sɔnna a ma ko dinɔsɔsiw, i n’a fɔ ɲɛnamaya tɔw, u ye tiɲɛni kunbɛn, nka tiɲɛni waati n’a kun bɛ se ka kɛ bɛnbaliya ye.

    A fɔlɔ, dinɔsɔsiw sɔrɔli dugukolo kan. Yala u ye ɲɛnamaya kɛ tiɲɛ na a ka ca ni san miliyɔn 65 ye wa? N tɛna kuma nin barokun in kan ka taa a fɛ yan i n’a fɔ n y’a ɲɛfɔ cogo min na n ka sɛbɛn tɔw kɔnɔ. N bɛna a fɔ dɔrɔn ko dinɔsɔsi fɛnɲɛnamaw tɛ taamasiyɛn walima taamasiyɛn si sɔrɔ u tun bɛ balo min na o waati la. O nɔ na, ​​farikolo yɔrɔ nɔgɔlenw, radiyokarbon, ADN ani joli-sira-funu minnu bɛ sɔrɔ fɛnɲɛnamafagalanw na, olu b’a jira kosɛbɛ ko a ka ca a la, a bɛ san ba damadɔ bɔ kabini u bɛ Dugukolo kan. O fɛn minnu bɛ fɛnɲɛnamafagalanw na, olu ye u tununni kɔsa in na daliluw ye, u tununni tɛ min kɛra a san miliyɔn caman ye nin ye.

    In addition, researchers would do well to take into account the fact that many traditional stories have repeatedly referred to dragons, which very much resemble dinosaurs.Some may say that they were just mythical creatures, but in fact dragon depictions were common among most peoples, as the following quote shows. This is most certainly a question of extinct animals, the existence of which could be proved by early humans only a few millennia ago. The term dinosaur was not coined until the 1800s by Richard Owen.

 

Sa minnu bɛ nsiirinw kɔnɔ, olu bɛ, kabako la, i n’a fɔ bagan lakikaw minnu tun bɛ balo waati tɛmɛnenw na. U bɛ i n’a fɔ fɛnɲɛnama belebelebaw (dinosaur) minnu ye dugukolo mara kabini tuma jan sani a ka fɔ ko hadamaden ka bɔ kɛnɛ kan. A ka c’a la, u tun bɛ dragonw jate mɔgɔ juguw ye ani ko u bɛ tiɲɛni kɛ. Jamana kelen-kelen bɛɛ tun bɛ kuma u kan u ka nsiirinw kɔnɔ. ( The World Book Encyclopedia, Vol. 5, san 1973, ɲɛ 265)

 

Dinɔsɔsiw tununi sababu dun bɛ cogo di? Tiɲɛni sababu jirala porogaramu kɔnɔ i n’a fɔ jirisunba dɔ min ye dugukolo gosi a ka ca ni san miliyɔn 65 ye. Nka, porogaramu in kɔnɔ a Sɔnna a ma ko "mɔgɔ si ma dinɔsɔsi fɛnɲɛnama Sɔrɔ k'a Jira k'u sara o ɲɔgɔndan in sababu la". O kɔrɔ ye ko jirisunba dɔ min bɛ bin dugukolo kan, o ye ɲɛfɔli jugu ye dinɔsɔsiw tununi kan.

    O nɔ na, ​​porogaramu in nana ni ɲɛfɔli ye min bɛ bɛn kosɛbɛ dinɔsɔsiw halakili ma: ji. A fɔra ani ka lamɔ siɲɛ caman porogaramu kɔnɔ ko tsunami belebele dɔ tun bɛna kɛ sababu ye ka dinɔsɔsiw halaki Hell Creek sigida la. Nin porogramu kɔnɔ kuma dɔw filɛ nin ye:

 

Hell Creek formation (jidagayɔrɔ) ka jisuma lamini filɛ nin ye. O sɔgɔlen in, min bɛ yeelen bɔ ni neɔn bilenman ni nɛrɛmuguma ye, o bɛ bɔ kɔgɔji bagan dɔ ka bɔgɔdaga la min bɛ i n’a fɔ jiribolo, n’o ye amonite ye. O kɔgɔji kɔnɔ fɛnɲɛnama in donna jisuma sigida la, a tɛ yɔrɔ min na. Amɔnw labanna cogo min na yan, o ye gundo ye.

 

O la, farakurun in bɛ Kɛ ‘porozɛni ye wa a janya bɛ Taa mɛtɛrɛ kelen ɲɔgɔn na. O ani fɛn wɛrɛ minnu tɛ deli ka kɛ, olu b’a jira ko ko dɔ kɛra min tɛ deli ka kɛ Robert hakili la. N’a sɔrɔ sanjiba walima bɔgɔdaga dɔ kɛra yan, min ye fɛn bɛɛ su a jukɔrɔ yɔrɔnin kelen.

 

Ni bagan in su donna joona, walima ni sudon yɛrɛ de ye a saya sababu ye, o cogo la, cogoya ɲumanw bɛ sɔrɔ fɛnɲɛnamafagalanw sɔrɔli la. ... Bagan 99,9% tɛ fosili kɛ

 

A jɛlen don ko pterosaurw ka bangecogo ɲɛnabɔra. A b’a jira ko ɲɛnamaya tun bɛ cogo la fo ka se asteroid dɔ ma min ye fɛn bɛɛ Changé cogo jugu la.

 

Yala o baganw tun bɛ taama kɔgɔji kɔnɔ wa? U tun bɛ taa minni kɛ ka bɔ bajida nɔgɔlen na.

    Robert ye fɛnɲɛnɛma minnu sɔrɔ, olu hakɛ b’a jira ko hali Kɛrɛtɛsi waati laban na, Tanis tun falen bɛ ɲɛnamaya la.

 

Robert ka kulu bɛ tugu ɲɛmɔgɔya cakɛda dɔ kɔ min bɛ mɔgɔ sama. O taamasiyɛn fɔlɔ ye jɛgɛw fɛnɲɛnamafagalanw ye minnu tununna kosɛbɛ.

 

Lɔgɔ bɛ yan. A kɛlɛli la, jɛgɛ suw sɔgɔlen don kosɛbɛ.

 

Fɛnɲɛnɛma dɔw filɛ nin ye yan ni yan. Nin ye kelen ye ani a kɛrɛfɛ, jirisun wɛrɛ min ɲɛsinnen bɛ nin sira in ma. Kɔlɔn in jukɔrɔ, jirisun wɛrɛ bɛ yen. A fari bɛ Taa jiribolo 'kɔrɔ k'a Ye fàn dɔ fɛ.

    O la, farakurun in bɛ Kɛ ‘porozɛni ye wa a janya bɛ Taa mɛtɛrɛ kelen ɲɔgɔn na. O ani fɛn wɛrɛ minnu tɛ deli ka kɛ, olu b’a jira ko ko dɔ kɛra min tɛ deli ka kɛ Robert hakili la. N’a sɔrɔ sanjiba walima bɔgɔdaga dɔ kɛra yan, min ye fɛn bɛɛ su a jukɔrɔ yɔrɔnin kelen.

 

Robert ka miiriya la, jɛgɛ minnu minɛna jiribolo kɔkanna na ani minnu lamininen don ni sɛrɛkiliw ye, olu sara sanjiba sugu dɔ minɛna kɔfɛ, wa u su donna joona nɔgɔ la. O de y’a to u maralen bɛ kosɛbɛ. Mun de kɛra sababu ye ka jikuruba in kɛ? Ka kɛɲɛ ni hakilina dɔ ye, asteroid dɔ min ye kɔgɔji gosi, o ye tsunami lase. Sisan an bɛ kuma tsunami suguya wɛrɛ kan pewu. A tun ka bon kosɛbɛ ani a tun ka bon ka tɛmɛ bi tsunamiw kan. ... A janya tun ye kilomɛtɛrɛ kelen ye a dɔgɔyalenba la.

 

Yala tsunami tun bɛ se ka kɛ sababu ye ka stratification min ye Tanis, o sababu ye wa?

 

N hakili la, ɲininikɛlaw minnu tun bɛ porogaramuw kɔnɔ, olu tun bɛ sira ɲuman kan. Ji tun bɛ dinɔsɔsiw halakili la tiɲɛ na. O tun tɛ kɛ Hell Creek yɔrɔ dɔrɔn na, o yɔrɔ min tun ɲɛfɔlen don porogaramu kɔnɔ, nka a kɛra yɔrɔ tɔw bɛɛ la fana. Hell Creek ye yɔrɔ dɔ dɔrɔn ye dinɔsɔsiw sɔrɔla yɔrɔ minnu na, bawo o baganw tolenw sɔrɔla diɲɛ fan bɛɛ la. Tiɲɛ na, o bagan ninnu ka fɛnɲɛnɛmaw, i n’a fɔ bagan tɔw ka fɛnɲɛnɛmaw, hali ni bɔgɔdagaw tun ma fɔlɔ ka o baganw su don bɔgɔ la joona. O dɔrɔn de ye fɛnɲɛnɛmaw bɛɛ bɔyɔrɔ ɲɛfɔcogo ye, minnu dabɔli tɛ Kɔlɔsi kosɛbɛ bi. Porogaramu kɔnɔ a sɔnna fana ko fɛnɲɛnamaw dabɔli ye ko ye min man teli ka kɛ : ”Ni bagan in su donna joona, walima ni sudon yɛrɛ de ye a saya sababu ye, o cogo la, cogoya ɲumanw bɛ sɔrɔ fɛnɲɛnamafagalanw sɔrɔli la. ... Bagan 99,9% tɛ fɛnɲɛnamafagalanw ye.”

   Filanan, porogaramu in y’a jira ko kɔgɔji kɔnɔ baganw i n’a fɔ amonitiw ni jɛgɛw bɛ sɔrɔ jirisunw ni dinɔsɔsiw ka yɔrɔ kelenw na. O bɛ se ka kɛ cogo di? Kɔgɔji baganw, dugukolo baganw ani jiriw bɛ se ka sɔrɔ ɲɔgɔn fɛ cogo di jirisun kelen kɔnɔ? Ɲɛfɔli kelen min bɛ yen, o ye ko tsunami belebele dɔ de kɛra sababu ye ka nin ko in kɛ, i n’a fɔ a jiralen bɛ cogo min na porogaramu kɔnɔ. Porogaramu yɛrɛ y'a fɔ tsunami bonya kan ko "A janya tun ye kilomɛtɛrɛ kelen ye a dɔgɔyalenba la."

    Ne b’a fɛ ka mun fɔ ni tɛmɛnen ye? N’an bɛ kuma tsunami belebeleba dɔ kan, mun na an tɛ se ka kuma tigitigi Sanjiba kan min kofɔlen bɛ Bibulu kɔnɔ iko halakili sababu? O de ka teli ka kɛ sababu ye ka dinɔsɔsiw ni fɛnɲɛnama suguya wɛrɛw bɛɛ halaki. Nin hakilina in nafa ka bon ka jateminɛ kɛ, bawo sanjiba fɔlɔw maana kɛmɛ caman sɔrɔla, i n’a fɔ nin kumasen ninnu b’a jira cogo min na:

 

Ladamu 500 ɲɔgɔn – minnu bɛ Gɛrɛsi, Sinuwa, Peru ani Ameriki Woroduguyanfan jamanadenw cɛma – olu bɛ dɔn diɲɛ kɔnɔ yɔrɔ min na, nsiirinw ni nsiirinw bɛ maana dɔ ɲɛfɔ min bɛ mɔgɔ bila ka miiri, sanjiba dɔ kan min ye kabila tariku Changé. Maana caman kɔnɔ, mɔgɔ damadɔw dɔrɔn de ye u yɛrɛ kisi sanjiba ma, i n’a fɔ Nuhun ta cogo min na. Jamana caman tun b’a jate ko sanjiba in sababu bɔra ala la minnu, kun dɔ la, u sɛgɛnna hadamaden sugu la. Laala, jamanadenw tun ye nɔgɔlenya kɛ, i n’a fɔ Nuhun ka waati la ani Ameriki Woroduguyanfan Ameriki jamanadenw ka Hopi kabila ka nsiirin dɔ kɔnɔ, walima laala, mɔgɔ tun ka ca kojugu ani mankan tun bɛ u la kojugu, i n’a fɔ Gilgamesh ka maanaba kɔnɔ. (Kalle Taipale: Levoton maapallo, ɲɛ 78)

  

Lenormant y'a fɔ a ka gafe kɔnɔ min tɔgɔ ye ko "Beginning of History":

"An ye sababu sɔrɔ k'a jira ko sanjiba maana ye diɲɛ bɛɛ ka laadalakow ye hadamadenw ka denbaya bolofara bɛɛ la, wa laada kɛrɛnkɛrɛnnen ni kelen in ɲɔgɔnna tɛ se ka jate nsiirin miirilen ye. A ka kan ka kɛ tiɲɛ ye ani hakilijigin ye." ko siranba, ko min ye nɔba bila hadamadenw ka denbaya bangebaga fɔlɔw hakili la fo hali u bɔnsɔnw tun tɛ se ka ɲinɛ o kɔ abada (Toivo Seljavaara: Oliko vedenpaisumus ja Nooan arkki mahdollinen?, ɲ. 5)

 

Siya wɛrɛw ka jamanaw ka ciyɛn maanaw tɛ kelen ye sanjiba balawuba in kan. Gɛrɛkiw ye maana dɔ fɔ sanjiba ko la, wa a sinsinnen bɛ mɔgɔ dɔ kan min tɔgɔ ye ko Deukalion; hali kabini waati jan ka kɔn Kolonbɔ ɲɛ, Ameriki farafinna jamanadenw tun bɛ ni maanaw ye minnu tun ye sanjiba in hakili to ɲɛnamaya la. Sanjiba dɔ maanaw bɔra mɔgɔw la ka taa mɔgɔw la fo ka na se bi ma fana Ɔsitarali, Ɛndujamana, Polinezi, Tibet, Kashmir ani Litwanie jamanaw na. Yala u bɛɛ ye maanaw ni maanaw dɔrɔn de ye wa? Yala u bɛɛ dilannen don wa? A bɛ se ka kɛ ko u bɛɛ bɛ balawuba kelen de ɲɛfɔ. (Werner Keller: Raamattu on oikeassa, ɲɛ 29)

 

O sababu wɛrɛ ye kɔgɔji baganw ni jiriw tolenw ye kulu janw kan, Himalaya kulu Everest ani kulu jan wɛrɛw fana sen bɛ o la. Nin ye kumasen dɔw ye minnu bɔra dɔnnikɛlaw yɛrɛ ka gafew kɔnɔ o ko kan:

 

K’a to taama na Beagle kurunba kan Darwin yɛrɛ ye kɔgɔjida la fɛnɲɛnamaw sɔrɔ ka bɔ sanfɛ Andes kuluw kan. A b’a jira ko, min bɛ wele sisan kulu ye, o tun bɛ ji jukɔrɔ fɔlɔ. (Jerry A. Coyne: Miksi evoluutio on totta [Mun na fɛnɲɛnamayali ye tiɲɛ ye], ɲ. 127)

 

Kuma bɛ yen ka faraw cogoya fɔlɔ lajɛ kosɛbɛ kuluw kɔnɔ. A bɛ Ye kosɛbɛ Alpes kuluw la, woroduguyanfan Alpes limew la, n’o bɛ Weele ko Helvetian zone. Kɔlɔn ye farakurunba ye. N’an ye fara in lajɛ yan kuluba dɔ kan walima kulu sanfɛ - n’an tun bɛ fanga sɔrɔ ka wuli yen - an bɛ laban ka bagan tolenw sɔrɔ minnu ye fɛnɲɛnamaw ye, baganw ka fɛnɲɛnamaw, a kɔnɔ. A ka ca a la u bɛ tiɲɛ kosɛbɛ nka a bɛ se ka kɛ ka yɔrɔw sɔrɔ minnu bɛ dɔn. O fɛnɲɛnɛmaw bɛɛ ye lime bɔgɔlanw ye walima kɔgɔji kɔnɔfɛnw kolo. U dɔw la, amonitɛri minnu bɛ kɛ ni jiribolo ye, olu bɛ yen, kɛrɛnkɛrɛnnenya la, jɛgɛ fila-fila caman. (...) Kalanbaga bɛ se k’a yɛrɛ ɲininka nin yɔrɔ in na, o kɔrɔ ye mun ye ko kuluw bɛ nɔgɔ caman mara, minnu fana bɛ se ka sɔrɔ u tilalen don kɔgɔji jukɔrɔ. (sɛbɛn ɲɛ 236.237 « Muuttuva maa », Penti Eskola)

 

Harutaka Sakai min bɛ Japon Iniwɛrisite la Kyushu, ale ye san caman kɛ ka ɲinini kɛ o kɔgɔji kɔnɔ fɛnɲɛnamaw kan Himalaya kuluw la. Ale n’a ka kulu ye jidagayɔrɔ kuuru dɔ jate Minɛ ka Bɔ Mɛzozoyik waati la. Kɔgɔjida la jiribulu nɔgɔlenw, minnu bɛ tali kɛ sisan kɔgɔjida la jɛgɛw ni dolow la, olu bɛ sɔrɔ fara kogow la minnu ka ca ni kilomɛtɛrɛ saba ye kɔgɔji sanfɛ. Amoniw, belemnite, koraliw ani planktonw bɛ sɔrɔ i n’a fɔ fɛnɲɛnɛmaw kuluw faraw la (...)

   Kilomɛtɛrɛ fila sanfɛ, dugukoloko dɔnnikɛlaw ye taamasiyɛn dɔ sɔrɔ kɔgɔji yɛrɛ ye min to yen. A farakurun min bɛ i n’a fɔ jikuruw, o bɛ Bɛn ni cogoyaw ye minnu bɛ To cɛncɛn na ka Bɔ jikuruw la minnu ka dɔgɔ. Hali ka bɔ Everest sanfɛ, kɔji jɛmanw bɛ sɔrɔ, minnu wulila ji jukɔrɔ ka bɔ kɔgɔji bagan jatebaliya tolenw na. ("Maapallo ihmeiden planeetta", ɲɛ 55)

 

Mun bɛ se ka kuncɛ ka bɔ nin kuma fɔlenw na? Nafa t’a la ka kuma san miliyɔn caman kan, bawo dinɔsɔsi fɛnɲɛnamaw yɛrɛ tɛ seereya kɛ o ko sugu la. U kɔnɔ, farikolo yɔrɔ nɔgɔlenw, radiyokarɔbɔni, ADN ani joli kuruw bɛ waati kunkurunnin dɔrɔn de jira ka jɛya. O nɔ na, ​​o baganw sara kɛrɛnkɛrɛnnenya la sanjiba la min kofɔlen bɛ Bibulu kɔnɔ, hali k’a sɔrɔ u tun bɛ balo la hali bi o ko kɛlen kɔfɛ. O bɛ se ka jira sagaw ja minnu bɛ jamana caman cɛma.

     Misali caman wɛrɛw bɛ se ka lawuli nin ko in kan, nka ne jigi b’a kan ko misali tɛmɛnenw b’a jira ko Bibulu ye sanjiba ɲɛfɔ cogo min na, o ye tariku lakika ye, nka san miliyɔn caman ye miirili ye. Ala dɔnbaliw ka miiriya minnu bɛ diɲɛ bɔyɔrɔ ni ɲɛnamaya daminɛ kan, olu ye o miirili kelen dɔ ye, bawo sankololafɛn si tɛ se ka wuli a yɛrɛ ma, wa ɲɛnamaya tɛ se ka wuli a yɛrɛ ma. Dalilu kelen tɛ o kow kan, hali dɔnnikɛla damadɔ minnu tɛ Ala dɔn, olu sɔnna o ma. Ne ye sɛbɛnni kɛ o ko ninnu kan n ka barokun damadɔw kɔnɔ, wa dɔnnikɛlaw minnu tɛ Ala dɔn, olu ka hakilina lakikaw fana bɛ u kɔnɔ. N b’a fɛ bɛɛ ka nin ko ninnu lajɛ kosɛbɛ. Ne yɛrɛ tun ye Ala dɔnbali ye min tun dalen bɛ Ala dɔnbaliw ka miiriyaw la minnu bɛ danfɛnw ni san miliyɔn caman kan. Sisan n b’u jate nsiirinw, nkalonw ani nsiirinw ye.


 

 

 

 

 

 

 

 


 

 

 

 

 

 

 

 

Jesus is the way, the truth and the life

 

 

  

 

Grap to eternal life!

 

Other Google Translate machine translations:

 

 

San miliyɔn caman / dinɔsɔsi / hadamadenw ka jiginni?

Dinɔsɔsiw ka tiɲɛni

Dɔnniya min bɛ lafili la: Ala dɔnbaliw ka bɔyɔrɔ ni san miliyɔn caman

Dinɔsɔsiw tun bɛ balo tuma jumɛn?

 

Bibulu ka tariku

Sanjiba min kɛra

 

Kerecɛnya dannaya: dɔnniya, hadamadenw ka josariyaw

Kerecɛnya ni dɔnniya

Kerecɛnw ka dannaya ani hadamadenw ka josariyaw

 

Kɔrɔnfɛ diinɛw / Waati kura

Buda, Budadiinɛ walima Yesu?

Yala mɔgɔ segin-ka-bɔnye ye tiɲɛ ye wa?

 

Silamɛya

Muhamadu ka jirali ni a ka ɲɛnamaya

Bololabaara silamɛya la ani Makka

Yala Kuranɛ bɛ se ka da a kan wa?

 

Ɲininkali minnu bɛ kɛ jogoɲumanya kan

Aw ka hɔrɔnya ka bɔ cɛnimusoya la

Furu min tɛ cɛya ni musoya ta

Kɔnɔtiɲɛ ye kojuguba ye

Euthanasie ani waati taamasiɲɛw

 

Kisili

I bɛ se ka kisi